Electronische geluidskunst van Hans Timmermans bij Arsis (Video)

BERGEN OP ZOOM – Donderdagavond presenteerde Hans Timmermans zijn elektronische muziek voor een geïnteresseerd publiek bij Stichting Kunst en Sociëteit Arsis.

Zo’n twintig kunst- en muziekliefhebbers waren naar de Arsiszaal aan de Kometenlaan in Bergen op Zoom gekomen om te luisteren naar drie muziekstukken van Hans Timmermans,  de nummers Bosverstekels, Dust en Aether.

De muziekstroming waar het soort muziek dat Timmermans componeert toe gerekend wordt, is rond 1910 ontstaan als Bruïtisme. De definitie van muziek in deze stroming is ‘Muziek is georganiseerd geluid’.

Na de tweede wereldoorlog werd er voor het eerst in studio’s met deze vorm van muziek gewerkt, onder andere in Keulen, Parijs en Milaan.
Op de World Expo in Brussel, in het jaar 1957, staat Philips met een studio voor elektronische muziek, een studio die later bij de TH in Delft ondergebracht wordt, de huidige Technische Universiteit Delft.

Hans Timmermans is in 1951 geboren te Vlissingen en speelde vanaf zijn elfde jaar al orgel en piano.
Doordat de wiskundeleraar van Timmermans op de TH Delft gestudeerd had en daar in deze vorm van muziek geïnteresseerd was geraakt, kwam ook Timmermans in aanraking met deze muziek.

Na zijn natuurkunde studie bleef hij als hobby met deze muziek en andere kunstvormen als tekenen en schilderen bezig maar uiteindelijk won de muziek het en na staatsexamens gehaald te hebben aan het Utrechts conservatorium, werkt hij nu als muziekdocent en researcher aan de Hogeschool voor de Kunst in Utrecht.

Vanaf 1990 componeert hij zijn elektronische muziek met zelf geschreven software. Hij noemt zichzelf dan naast componist ook muziektechnoloog.

Muziektechnologie komt door de hele samenleving voor. Zo worden muziektechnologen ingezet om auto’s, elektrische tandenborstels en andere apparaten het ‘juiste’ geluid te geven. Elektronische muziek wordt gebruikt in reclames en computerspelen en er worden concerten en festivals met deze muziek gehouden.
Dat deze klanken ook wat met het brein doen bleek toen Timmermans hoorde dat zijn composities gebruikt worden bij de behandeling van patiënten met PTSS klachten (posttraumatische stressstoornis) die dankzij deze muziek weer konden slapen.

Voor Hans Timmermans is het componeren een eerste levensbehoefte of, zoals hij zelf zegt “Componeren is net zo noodzakelijk als ademhalen en eten“.

Het eerste nummer dat gespeeld werd op deze avond, is ontstaan uit een samenwerking tussen de componist Hans Timmermans en de dichter en tekstschrijver Ewoud Willem van Doorn. Het heet ‘Bosverstekels’ en is een met elektronische muziek geïllustreerd gedicht van van Doorn. Het is voor het eerst dat Timmermans een geschreven gedicht van van Doorn samenvoegt met zijn composities.

Het geluid in Bosverstekels is opgebouwd uit de stem van van Doorn en huiselijke geluiden.

Het tweede nummer, ‘Dust’ heeft als omschrijving ‘Een klinkend landschap’ en is opgebouwd uit duizenden kleine geluidjes als regendruppels of stofjes die in de lucht dwarrelen en een kleur krijgen als het licht er op valt.

De premier van Dust was in 2005 in het Muziekgebouw aan het IJ in Amsterdam en het muziekstuk is ook geselecteerd voor en gespeeld op ICMC2006 in New Orleans. (International Computer Music Association).

Het laatste nummer ‘Aether’ is gebaseerd op het idee dat men vroeger had dat de wereld omgeven werd door een soort materie waar onder andere radiogolven zich door voortbewogen, de ether. Het nummer Aether is een elektronisch gedicht over het achterhaalde maar romantische concept ether.

Na het beluisteren van de drie composities gaf Timmermans een presentatie met korte uitleg over zijn carrière en zijn muziek en beantwoorde vragen van het publiek, waarna er nog gelegenheid was om onder het genot van een drankje wat na te praten.

Een video-impressie van deze avond:

Website van Hans Timmermans : www.hanstimmermans.eu
Website van Ewoud Willem van Doorn: www.ewoudwillemvandoorn.nl